سیستم های تصمیم یار یا DSS
DSS چه کاربردی دارد؟
سیستم پشتیبانی از تصمیم (Decision Support System) و یا به طور مخفف DSS ، یک سیستم تصمیمگیر تحلیلگر بر اساس مجموعهای از اطلاعات و برنامهها میباشد. این اطلاعات میتواند از دادههای وارد شده توسط انسان (تراکنشهای ذهنی) و یا از دادههای تحلیل شده به وسیله یک نرمافزار (تراکنش های یک برنامه کامپیوتری) باشد. DSS به طور عموم، در جهت کمک به تصمیمگیری انتخاب صحیح یک کار و یا اقدام و در نتیجه بهبود کارایی سیستم استفاده میشود.
خصوصیات عمومی DSS
۱ – DSS میتواند با استفاده از اطلاعات وارد شده در فرایند (توسط کاربر) و مجموعهای از عملیات روی اطلاعات سایر فرایندها که توسط سیستم های نرمافزاری صورت میگیرد فرایند را به سمت بهینه سازی سوق دهد. به بیان دیگر ترکیبی از قابلیتهای انسانی و رایانه ای در جهت حل مسائل از قابلیت های یک DSS است.
۲ – به گردش کارهایی که توسط نرم افزار BPMS صورت میگیرد، کیفیت و دقت بهتری میدهد.
۳ – کاربر میتواند، با استفاده از پارامترهای بیرونی که به DSS تزریق میکند رفتار سیستم را بروز کند.
۴ – به کمک وب سرویس میتوانید ارتباط ساده تری بین فرایندهای مختلف ایجاد کنید.
۵ – با استفاده از سیستمهای یادگیر میتواند در جهت بهینه کردن رفتار فرایند، در جهت بهینه سازی آن پیش برود.
نمونه هایی از سیستم های تصمیم یار :
۱ – بررسی موجودی انبار در سیستم تامین کالا :
فرض کنید در فرایند درخواست کالا یا تامین کالا میخواهید درخواست کالای خود را وارد نمایید. معمولا در ابتدا اگر کالا در انبار موجود باشد درخواست کالا شما از طریق انبار ارائه میشود و اگر در انبار موجود نباشد از طریق درخواست خرید کالا، نیاز شما تامین خواهد شد. بررسی موجودی انبار به عنوان ورودی گردش کار از طریق DSS تامین میگردد. یا از طریق وب سرویسی که از سیستم انبار موجودی کالا را نمایش میدهد و یا از طریق گزارشاتی که از انبار میگیریم قابل آنالیز خواهد بود.
۲ – بررسی خوش حسابی مشتری با خواندن وضعیت تراکنشها :
معمولا روشهای مختلفی برای مدیریت مالی و نحوه دریافت و پرداخت با مشتریها وجود دارد. مثلا اگر مشتری بدحساب بوده و چکهای برگشتی زیادی داده باشد، DSS میتواند بر اساس وضعیت مالی آن نوع مشتری را دسته بندی کند. مثلا مشتری خوش حساب یا بد حساب. با هر بار تراکنش مالی با مشتری، DSS مقدار وضعیت خوش حسابی و یا بدحسابی مشتری را بروز میکند تا در تصمیم گیری نحوه معامله با مشتری تحلیل مناسبی به شما بدهد.
3- سیستم MYCIN
MYCIN از جمله اولین و مشهورترین سیستمهای خبره است که در طی پنج یا شش سال تا 1970 میلادی در استنفورد طراحی شد. این سیستم با زبان Lisp به عنوان پروژه دکترای Edward Shortliffe زیر نظر Bruce Buchanan، Stanley N. Cohen و اساتید دیگری انجامشد.
MYCIN سیستمی در حوزه کاربردهای پزشکی است که کار آن تشخیص عفونتهای خونی با بررسی اطلاعات به دست آمده از شرایط جسمی بیمار و نیز نتیجه آزمایشهای او بود. برنامه به گونهای طراحی شده بود که در صورت نیاز به اطلاعات بیشتر، با پرسشهایی آنها را درخواست میکرد تا تصمیمگیری بهتری انجام دهد؛ پرسشهایی چون "آیا بیمار اخیرا دچار سوختگی شده است؟" (برای تشخیص اینکه آیا عفونت خونی از سوختگی نشات گرفته یا نه). همچنین MYCIN گاه میتوانست نتایج آزمایش را نیز از پیش حدس بزند. این ابزار که به دلیل دقت در تشخیص و یکهتاز بودن در حوزه خود، شهرت زیادی پیدا کرد؛ در عمل هیچگاه استفاده نشد ولی تحقیقات نشان داد که در 69% از موارد، نتیجه آن قابل قبول بود و عملکرد آن در تشخیص بیماری عفونی، بهتر از پزشکانی بود که با استفاده از معیارهای مشابه MYCIN، بیماری را بررسی میکردند.
4- سیستمهای تصمیمگیری پرواز
سیستم مدیریت ترافیک هوایی، یک سیستم انسان محوراست که افراد در سیستم تصمیمگیری میکنند. آنها به نوبه خود بهوسیله سیستمهای پشتیبان تصمیم که به افراد با تولید و نمایش اطلاعات صحیح در زمان صحیح، کمک میکنند؛ حمایت میشوند. قابلیتهای DSS تاثیر مستقیمی برروی تعداد هواپیمایی که یک کنترل کننده، کنترل میکند و در نتیجه تعداد تصادفات هوایی که قابل اصلاح است؛ دارد. بهعلاوه قابلیتهای DSS تاثیر مستقیمی برروی انعطافپذیری راه جایگزین لازم برای پرواز کاربران حریم هوایی، دارد.
4-1 - سیستم پشتیبان تصمیم URET
ابزار ارزشیابی درخواست کاربر، به وسیله مرکز MITRE برای توسعه سیستم حمل ونقل هوایی پیشرفته یا CAASD، برای کمک به کنترلکننده، در تشخیص به موقع و اندازه مشکلات پیشبینی شده، ایجادشدهاست. با کمک به مدیریت حجم کار و برای اجازه برنامهریزی استراتژیک بیشتر، URET به پشتیبان سیستم در تعداد بیشتری از پروفایلهای کاربران ارجح پرواز، افزایش انعطافپذیری کاربر و افزایش ظرفیت سیستم کمک میکند؛ این درحالی است که همزمان، از سطوح ایمنی نگهداری میکند.
URET کنترلکننده را قادر میسازد تا رسیدگی بیشتر به ترافیک، هنگامیکه هواپیما به تهویه هوای کابین خلبان (سنتی یا توسعه یافته) و جریان ترافیک پیچیدهتر مجهز شده است، انجام دهد.
قابلیتهای URET DSS، کنترلکننده را برای کنترل ترافیک بیشتر همراه با هواپیمایی با قابلیت بیشتر، آماده میکند. با پیشرفتهای دیگر (مانند حریم هوایی و روالها)، توانمندیهای قدرتمندی ایجادشده که از مفهوم آزادی در پرواز به معنای مدیریت ترافیک هوایی یادمیکنند.
4-2- سیستم CRCT
یکی دیگر از ابزارهای DSS که از تحقیقات AERA نشئت گرفتهاست؛ از تصمیمگیری انجام شده توسط مدیران جریان ترافیک حمایت میکند. مدیریت جریان ترافیک، فرآیندی است که منابع کمیاب آژانس امنیت ملی را به تقاضا برای آن منابع، اختصاص میدهد. سابقا، ابزارهای پشتیبان تصمیم کمی برای رسانههای حرکت، وجود داشت. با ظهور ابزارهای هماهنگ مسیریابی همکار یا (CRCT)، این تغییرات بهوجود آمد.
CRCT، یک مجموعهای از قابلیتهای سیستم پشتیبان تصمیم است که در شناسایی، تشخیص و راه حل مشکلات مدیریت جریان ترافیک، کمک میکند؛ وضعیت ترافیک را در تمام بخشهای مرکزداده نظارت کرده و به پرسنل نظارت و تصمیمگیران رسانههای حرکت در زمانی که سطح ترافیک بیش از سقف است، هشدار میدهد. زمانیکه مشکلات جریان ترافیک شناسایی شد؛ CRCT قابلیتهای ارتباطات را برای حل مشکلات مشترک با دیگر متخصصان رسانههای حرکت، همراه سایر امکانات در مرکز فرماندهی سیستم کنترل ترافیک هوایی، در Herndon، Virginia فراهم میکند. CRCT با یک توانایی"چه میشود؛ اگر" برای تست راهحلهای پیشنهادی مشکلات جریان ترافیک قبل از تصویب شدن، ساخته شده است. این به متخصص مدیریت ترافیک اجازه ارزیابی اثرات یک راهحل پیشنهادی و شناسایی سایر راهحلهای پیشنهادی را که هزینه بالایی برای انجام شدن نیاز دارند؛ خواهدداد.